Wybór akumulatora zależny jest od jego zastosowania. Inne technologie używane są w przypadku codziennej pracy niż sporadycznego uruchamiania. Duże znaczenie ma także to, jakiego napięcia wymaga dane urządzenie oraz jaki kształt i maksymalne wymiary akumulatora przewiduje. Poszczególne typy charakteryzują się także innymi sposobami ładowania, co ma związek z ich budową. Które rodzaje mają zwiększone parametry?
Akumulatory kwasowo-ołowiowe
Tradycyjne akumulatory kwasowo-ołowiowe, które najczęściej używa się w samochodach, są tanie i w razie potrzeby dostarczają odpowiednią ilość prądu. Wykazują one jednak dużą masę w stosunku do pojemności. Technologia nazywana SLI oznacza Starting, Lighting, Ignition (rozruch, oświetlenie, zapłon). Akumulatory tego typu mają 6 ogniw znajdujących się w 6 oddzielnych celach. Każde ogniwo ma zestaw płyt dodatnich i ujemnych układanych przemiennie. Są one zanurzone w elektrolicie będącym mieszanką kwasu i wody destylowanej. Szeregowe połączenie poszczególnych ogniw pozwala osiągnąć napięcie 12 V. Akumulatory kwasowo-ołowiowe dzielą się na obsługowe i bezobsługowe. Na przestrzeni lat ulepszono w nich technologie i poprawiono parametry, co doprowadziło do powstania nowych typów odpowiadających na zwiększone zapotrzebowanie. Są to akumulatory bezobsługowe AGM i EFB. Nie trzeba w nich sprawdzać poziomu kwasu ani dolewać wody destylowanej, ponieważ przez cały okres żywotności utrata wody jest bardzo mała.
AGM
AGM, czyli Absorbent Glass Mat nawiązuje do tego, że elektrolit jest zaabsorbowany w separatorze wykonanym z maty szklanej, dzięki czemu nie ma możliwości jego wycieku spowodowanego przez uszkodzenia mechaniczne. Akumulatorów AGM nie trzeba montować w pozycji pionowej. Każda znajdująca się w nich cela ma swój zawór bezpieczeństwa zapobiegający wzrostom ciśnienia. Dzięki temu akumulatory pozostają bezpieczne nawet podczas wystąpienia awarii. Co więcej, brak separacji kopertowej i duża kompresja płyt w niewielkiej odległości zwiększają ich wydajność i żywotność. AGM mają trzy razy więcej cykli ładowania niż tradycyjne akumulatory rozruchowe. Doskonale sprawdzają się w samochodach z systemem start-stop, który odzyskuje energię podczas hamowania oraz w pojazdach o dużym poborze energii związanym z liczbą odbiorników elektrycznych. Technologia ta pozwala na 360 tys. uruchomień silnika.
EFB
Drugi rodzaj, który stosuje się w przypadku systemu start-stop, to EFB (Enhanced Flooded Battery). Są to akumulatory rozruchowe odporne na obciążenia cykliczne. Ich budowa charakteryzuje się dodatkową powłoką z poliestru umieszczoną między płytą a separatorem. W ten sposób możliwe jest utrzymanie masy czynnej na powierzchni płyty i uzyskanie dwa razy większej ilości cyklów ładowania niż przy tradycyjnych akumulatorach kwasowo-ołowiowych. Ich sprawność wynosi około 270 tys. uruchomień silnika. Akumulatory EFB mają także wyższą odporność na wibracje i dużo krótszy czas ładowania. Stosuje się je głównie do prostszych systemów start-stop z wysokim zapotrzebowaniem na energię, a także do dalekobieżnych samochodów ciężarowych z dużymi wymaganiami energetycznymi. Odporność na wibracje sprawdza się szczególnie przy potrzebie montażu na tylnej osi.
Jeśli w pojeździe standardowo jest zamontowany akumulator AGM, to trzeba go wymienić również na AGM w takiej samej obudowie i podobnej klasie mocy. Ta zasada dotyczy również pojazdów, w których znajdują się akumulatory EFB.
Akumulatory żelowe, litowo-jonowe i nanofosfatowe
Można wyróżnić także kilka innych typów akumulatorów o zwiększonych parametrach. W akumulatorach żelowych elektrolitem jest zżelowany kwas siarkowy. Charakteryzują się one odpornością na samorozładowanie i ubytki elektrolitu powstające podczas pracy. Dzięki temu mają największą liczbę cykli ładowania spośród akumulatorów dostępnych na rynku. Ich żywotność sięga nawet 12 lat. Są również odporne na zmiany temperatur, co ma duże znaczenie w naszym zmiennym klimacie. Główną wadą jest ich dość wysoka cena w stosunku do akumulatorów kwasowo-ołowiowych.
Akumulatory Li-Ion (litowo-jonowe) wykazują dużą moc w stosunku do niewielkiej wagi i rozmiaru. Charakteryzują się:
- brakiem efektu pamięci, czyli zmniejszenia użytkowej pojemności akumulatora poprzez zapamiętanie momentu odłączenia przed dłuższą przerwą w pracy (efekt ten występuje np. w akumulatorach niklowo-kadmowych);
- brakiem efektu leniwej baterii, czyli spadku napięcia znamionowego powstającego wskutek niecałkowitego rozładowania (efekt ten występuje np. w akumulatorach niklowo-wodorkowych).
Ze względu na napięcie pojedynczego ogniwa 3,7 V nie mogą one być stosowane zamienne z akumulatorami niklowo-kadmowymi i niklowo-wodorkowymi. Są one wrażliwe na przeładowanie, co wiąże się z potrzebą stosowania bardziej skomplikowanych i droższych ładowarek.
Akumulatory nanofosfatowe oznaczone symbolem LiFePO4 są odmianą akumulatorów litowo-jonowych. Mają napięcie znamionowe wielkości 3,25 V. Charakteryzują się dużą gęstością mocy i energii. Wykazują długą żywotność, lecz nie powinno się ich rozładowywać do napięcia poniżej 2 V.
